Nowo odkryte funkcje mleczanu

Abstrakt

Wbrew wcześniejszym przekonaniom, mleczan nie jest tylko produktem ubocznym glikolizy. Związek ten jest wykorzystywany jako substrat energetyczny i jako prekursor do syntezy glukozy de novo. Co więcej, okazało się, że mleczan może działać jako cząsteczka sygnałowa; ma własny receptor błonowy, sprzężony z białkiem G, GPR81 (inaczej HCAR-1). Stwierdzono także, że mleczan, w wyniku kowalencyjnego przyłączenia do reszt lizyny (tzw. laktylacja), może zmieniać właściwości wybranych białek, w tym histonów. W obecnej pracy przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat: 1) metabolizmu mleczanu i mechanizmów transportu tego związku przez błony komórkowe (transportery MCT); 2) znaczenia efektu w Warburga (nie tylko w komórkach nowotworowych!); 3) wpływu laktylacji na funkcjonowanie histonów i innych białek; 4) roli receptora mleczanowego GPR81/HCAR-1 w przekazywaniu sygnału. Wskazano również dalsze kierunki badań, szczególną uwagę poświęcając próbom opracowania nowatorskich strategii terapeutycznych, opartych m.in. na modulacji aktywności transporterów MCT.