Allelopatyczne oddziaływanie juglonu.

Abstrakt

Allelopatia jest powszechnie występującym zjawiskiem w świecie roślin, które rosnąc w sąsiedztwie oddziaływają na siebie hamująco bądź stymulująco, wpływając na bioróżnorodność w lokalnym środowisku. Allelopatyczne oddziaływania roślin z rodziny orzechowatych (Juglandaceace) są doskonale widoczne w przyrodzie. Drzewa te syntetyzują wiele allelozwiązków, jednak najważniejszym z nich jest juglon należący do klasy naftochinonów. W komórkach roślin akceptorowych juglon generuje stres oksydacyjny i wpływa na ekspresję genów, zakłócając prawidłowy przebieg wielu procesów życiowych. Allelopatyczne modyfikacje na poziomie molekularnym znajdują odzwierciedlenie w fenotypie, skutkując hamowaniem kiełkowania nasion i zaburzeniem wzrostu siewek, co wykazano dla licznych gatunków roślin. Dlatego juglon w przyszłości może znaleźć zastosowanie jako naturalny herbicyd. Obecnie związek ten jest wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym i medycynie, a szczególnie duże nadzieje budzi możliwość wykorzystania go jako substancji czynnej w lekach przeciwnowotworowych.