Czynniki ograniczające konkurencję u grabarzy (Coleoptera: Nicrophorus)

Abstrakt

Nekrofagiczne chrząszcze z rodzaju Nicrophorus (grabarz) w wyniku intensywnej konkurencji o zasoby, wykształciły szereg mechanizmów redukujących negatywne oddziaływanie rywali. Najważniejszym z nich jest opieka samca i samicy nad potomstwem. Grabarze zakopują oraz przygotowują padlinę tak, aby stanowiła bazę pokarmową dla potomstwa. Osobniki rodzicielskie zostają w dole rozrodczym, aż do momentu przemiany larw w poczwarki. Jednak nie mniej ważny element stanowi fenologia omawianej grupy. Preferencje siedliskowe oraz aktywność sezonowa poszczególnych gatunków skorelowane są z występowaniem konkurentów. Grabarze występujące w tym samym czasie zwykle zasiedlają odmienne siedliska. W okresie jesiennym może dochodzić do zmiany preferencji siedliskowych. Dzieje się tak, ponieważ grabarze dążą do zmagazynowania dużej ilości materiałów zapasowych przed hibernacją. Aktywność chrząszczy z rodzaju Nicrophorus przypada głównie na okres od godzin popołudniowych do zmierzchu. Jednakże, i w tym przypadku duży wpływ ma konkurencja ze strony innych owadów. Aktywne w tym samym czasie grabarze zamieszkują różne środowiska. Natomiast u chrząszczy zamieszkujących podobne siedliska obserwuje się przesunięcie szczytów ich aktywności dobowej względem siebie. Innym mechanizmem mającym redukować konkurencję są preferencje odnośnie wielkości wykorzystywanych zasobów pokarmowych.