Oddziaływanie białka prionowego z mikrotubulami

Abstrakt

Nieprawidłowo sfałdowane białko prionowe (PrP^TSE) uważane jest za główny czynnik prowadzący do rozwoju zakaźnych chorób neurodegeneracyjnych, zwanych pasażowalnymi encefalopatiami gąbczastymi (TSE). Mechanizm konwersji fizjologicznej formy białka prionowego PrP^C do patologicznej PrP^TSE, jak i forma neurotoksyczna tego białka, nie zostały jak dotąd w pełni scharakteryzowane. W warunkach fizjologicznych PrP^C występuje głównie zewnątrzkomórkowo, gdzie przyczepione jest za pomocą kotwicy GPI do powierzchni błony komórkowej. Znane są jednak, również zlokalizowane w cytoplazmie formy PrP, zwane cytoPrP. Co ciekawe, stężenie cytoPrP znacząco wzrasta w TSE. Badania ostatnich lat dowodzą, że nieprawidłowo zlokalizowane w cytoplazmie PrP może być czynnikiem neurotoksycznym, a mechanizm neurotoksyczności związany jest prawdopodobnie z bezpośrednim oddziaływaniem tej formy białka prionowego z tubuliną. Oddziaływanie to prowadzi do agregacji tubuliny, zahamowania formowania MT, rozpadu cytoszkieletu mikrotubularnego i w konsekwencji śmierci komórki. Stabilizacja MT, np. przez obniżenie poziomu ufosforylowania związanych z mikrotubulami białek MAP chroni neurony przed toksycznością cytoplazmatycznej formy PrP.