RÓŻNORODNOŚĆ PARTENOGENETYCZNYCH MECHOWCÓW (ACARI: ORIBATIDA) ? ODWRÓCONA MEJOZA SPOSOBEM NA EWOLUCYJNY SUKCES?

Abstrakt

Partenogeneza jest uznawana zazwyczaj za cechę adaptacyjną, związaną z występowaniem w skrajnych dla danej grupy organizmów warunkach środowiskowych. Podnoszona jest także niewątpliwa korzyść dyspersyjna gatunków partenogenetycznych, gdyż potencjalnie każda samica może dać początek całej populacji. Badania nad niektórymi grupami bezkręgowców umożliwiły próbę spojrzenia na to zjawisko w nieco odmienny sposób. Mechowce (Oribatida) to grupa roztoczy, w której aż 10% gatunków rozmnaża się partenogenetycznie. Bezkręgowce te wykształciły zdolność do przeprowadzania szczególnego typu partenogenezy - automiktycznej telitokii opartej na podziałach mejotycznych. Mejoza w tym typie partenogenezy jest inwertowana: kolejność faz jest odwrócona, co powoduje opóźnienie zjawiska ?crossing over?. Taki proces rozmnażania zapewnia mechowcom zróżnicowanie genetyczne i możliwość zajmowania różnorodnych środowisk życia.