Wybrane aspekty adaptacji roślin do warunków niedoboru fosforu w środowisku glebowym

Abstrakt

Wiele gleb, także uprawnych, charakteryzuje się bardzo niskim stężeniem rozpuszczonych w roztworze glebowym jonów fosforanowych, które są jedyną formą fosforu pobieraną przez rośliny. Jednocześnie, znaczną pulę fosforu glebowego stanowią organiczne formy tego pierwiastka, a dodatkowo duża frakcja fosforanów immobilizowana jest przez składniki gleby. Z tego powodu rośliny wykształciły wiele przystosowań ułatwiających im wydajne korzystanie z ograniczonych zasobów fosforu glebowego. Są to m.in. zmiany w budowie systemu korzeniowego mające na celu zwiększenie jego powierzchni chłonnej, tworzenie relacji symbiotycznych z grzybami mikoryzowymi, wzrost aktywności lub ilości białek odpowiedzialnych za pobieranie fosforanów z gleby, a także wydzielanie przez korzenie enzymów i kwasów organicznych, które uwalniają fosforany z obecnych w glebie związków organicznych i nieorganicznych. Celem niniejszej pracy jest omówienie wspomnianych przystosowań.