Alkohol a metabolizm żelaza

Abstrakt

Spożywanie alkoholu wiąże się z zaburzeniem metabolizmu żelaza. U pacjentów z alkoholową chorobą wątroby stwierdza się często zwiększoną zawartość żelaza w wątrobie, będącą skutkiem zwiększonej absorpcji żelaza w dwunastnicy. W ostatnich 12 latach dokonał się ogromny postęp w poznaniu molekularnych podstaw homeostazy żelaza u ssaków. Odkrycie hepcydyny, peptydu syntetyzowanego w wątrobie oraz jej roli w regulacji uwalniania żelaza z enterocytów absorpcyjnych i z makrofagów miało szczególnie duże znaczenie w poznaniu szlaków cyrkulacji żelaza w organizmie. Wiązanie się hepcydyny z występującą na błonie enterocytów ferroportyną, jedynym jak dotąd poznanym u ssaków eksporterem żelaza, powoduje przemieszczenie jej do wnętrza enterocytów a następnie degradację w lizosomach, co prowadzi do zahamowania absorpcji żelaza z diety. Molekularny mechanizm leżący u podłoża nadmiernej akumulacji żelaza w organizmie wywołanej przez spożywanie alkoholu polega na zahamowaniu ekspresji hepcydyny, co w konsekwencji prowadzi do zwiększenia transportu żelaza z enterocytów do krwioobiegu. Stres oksydacyjny wywołany przez alkohol ulega zaostrzeniu przez nadmierną akumulację żelaza wątrobie i jest przyczyną uszkodzenie wątroby u pacjentów z alkoholową chorobą wątroby.