Czas na posiłek, czyli jak zegar biologiczny reguluje aktywność pokarmową owadów

Abstrakt

Aktywność lokomotoryczna i żerowanie to procesy behawioralne, które wykazują u owadów wyraźne zmiany intensywności w ciągu doby. Cykliczność tych zachowań zależna jest od aktywności zegara biologicznego - endogennego mechanizmu umożliwiającego zwierzętom odmierzanie upływającego czasu. Zegar biologiczny reguluje rytmikę każdego z wymienionych procesów niezależnie, ale w taki sposób, by były zintegrowane ze sobą i zmieniającymi się w ciągu doby warunkami środowiska. W artykule omówiono procesy na poziomie komórkowym, fizjologicznym i behawioralnym, poprzez które zegar biologiczny może generować dobowe zmiany intensywności żerowania owadów. Poznanie ich jest niezwykle istotne w przypadku gatunków owadów, które są szkodnikami pól uprawnych, albowiem wiedza ta może pomóc w zoptymalizowaniu stosowania insektycydów. Owady stanowią również organizm modelowy do badań chorób cywilizacyjnych związanych z odżywianiem (np. cukrzycy typu II, otyłości), których etiologii coraz częściej upatruje się w zaburzeniach funkcjonowania zegara biologicznego.