Udział hormonów w regulacji metabolizmu substratów energetycznych w czasie wysiłku

Abstrakt

Głównymi substratami energetycznymi w czasie wysiłku są glukoza i wolne kwasy tłuszczowe (FFA), zaś aminokwasy zużywane są tylko w niewielkim stopniu. W czasie wysiłku aktywowany jest proces rozkładu glikogenu w wątrobie i w pracujących mięśniach. Glikogenoliza w wątrobie aktywowana jest przez glukagon i adrenalinę, natomiast w kurczących się mięśniach przez jony wapnia. Adrenalina pełni rolę wspomagającą. Glukagon i kortyzol zwiększają proces glukoneogenezy w wątrobie. Głównym enzymem lipolitycznym jest lipaza triglicerydowa tłuszczowa (ATGL). Istniejące dane wskazują, że za aktywację tego enzymu i wzrost lipolizy odpowiadają głównie aminy katecholowe. Wysiłek zwiększa zarówno rozpad, jak i syntezę białka mięśniowego. Podanie białka/aminokwasów tuż przed wysiłkiem lub też bezpośrednio po wysiłku siłowym zwiększa znacznie syntezę białka w okresie odnowy. Największy wzrost obserwuje się w 3-4 godziny po zakończeniu wysiłku. Niezależnym aktywatorem tego procesu jest aminokwas leucyna. Udział hormonów anabolicznych (hormonu wzrostu, testosteronu, insuliny i IGF-1) w aktywacji syntezy białka po wysiłku siłowym jest kwestionowany. Przypuszcza się, że największą rolę odgrywają czynniki miejscowe, prawdopodobnie mechaniczny czynnik wzrostu (MGF).