Neurosteroidy - modulatory ośrodkowego układu nerwowego

Abstrakt

Neurosteroidy są ciekawą grupą związków steroidowych, które mogą być syntetyzowane w komórkach ośrodkowego układu nerwowego i modulować aktywność jonotropowych receptorów błonowych. W działaniu steroidów można wyróżnić trzy ścieżki receptorowe. Pierwsza klasyczna to aktywacja wewnątrzkomórkowych receptorów steroidowych i regulacja transkrypcji genów, druga nazywana niegenomową wiąże się z pobudzeniem receptorów błonowych i aktywacją szlaków przekazu sygnału i trzeci typ oddziaływania to interakcja z jonotropowymi receptorami: receptorem kwasu g-aminomasłowego (GABA_A), receptorem N-metylo-D-asparaginowym (NMDA) oraz receptorami sigma. Neurosteroidy modulując działanie tych receptorów mogą zmieniać pobudliwość neuronów i dzięki temu uczestniczyć w procesach związanych z neuroprzekaźnictwem hamującym i pobudzającym, działając m.in. uspokajająco, nasennie, przeciwdrgawkowo czy wpływając na procesy poznawcze. Skuteczność endogennych i syntetycznych neurosteroidów w modelach eksperymentalnych jest potwierdzana w próbach klinicznych zaburzeń depresyjnych, padaczkowych oraz jako środków znieczulających.