ZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA NIESTEROIDOWYMI LEKAMI PRZECIWZAPALNYMI NA PRZYKŁADZIE DIKLOFENAKU ? PRZYCZYNY, SKUTKI, BIOINDYKACJA

Abstrakt

Obecne w wodach niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są zagrożeniem dla wszystkich poziomów troficznych łańcuchów pokarmowych, również dla zdrowia człowieka. Ze względu na ciągły dopływ NLPZ do ekosystemów, istniejące dane o zanieczyszczeniu wód gruntowych i powierzchniowych tymi związkami oraz ich potencjał bioakumulacyjny, istnieje potrzeba monitorowania środowiska pod kątem obecności NLPZ i skutków ich działania. Nieodzownym elementem badań środowiskowych jest bioindykacja, pozwalająca określić podstawowe własności środowiska na podstawie reakcji organizmów wskaźnikowych (bioindykatorów). Jednym z najniebezpieczniejszych NLPZ wykrywanych obecnie w środowisku jest diklofenak. Wykazano toksyczność tego związku w stosunku do zwierząt kręgowych (ptaki, ryby) i bezkręgowych, a także roślin i glonów. Rozbieżności we wrażliwości bioindykatorów na działanie diklofenaku wymuszają poszukiwanie przyczyn jego toksyczności na poziomie subkomórkowym. Niestety, większość roślinnych organizmów bioindykatorowych jest słabo opisana na poziomie biochemicznym i molekularnym. Obiecującym organizmem jest tutaj Chlamydomonas reinhardtii, który może być organizmem modelowym w analizie toksykologicznej na poziomie populacyjnym, komórkowym, biochemicznym i molekularnym.