Zegar molekularny w teorii i praktyce: przewodnik dla początkujących..
DOI:
https://doi.org/10.36921/kos.2018_2433Abstrakt
Koncepcja zegara molekularnego powstała ponad pół
wieku temu i od tamtej pory odegrała ważną rolę w badaniach
biologicznych, zajmujących się zarówno opisem
procesów ewolucyjnych, jak i szacowaniem wieku dywergencji.
Zegar molekularny odmierza czas pomiędzy poszczególnymi
wydarzeniami ewolucyjnymi, opierając się
na założonym modelu ewolucji (czyli tempie substytucji).
Dziesiątki lat badań pokazały, że tempo ewolucji nie jest
wartością uniwersalną dla wszystkich organizmów i zależy
od szeregu czynników, takich jak: wielkość ciała,
długość trwania cyklu życiowego czy tempo metabolizmu.
Spowodowało to opracowanie wielu modeli zegara
molekularnego biorących pod uwagę zmienność tempa
wzdłuż gałęzi drzewa filogenetycznego. Ogromną rolę w
odtwarzaniu filogenezy przy użyciu zegara molekularnego
jako narzędzia, stanowi jego kalibracja. Istnieje kilka
metod kalibracyjnych, których zastosowanie zależy od
dostępności punktów kalibracyjnych dla badanej grupy
organizmów. Głównym celem artykułu jest zapoznanie
czytelnika zarówno z teoretycznymi, jak i z praktycznymi
zagadnieniami dotyczącymi zegara molekularnego.