Dżdżownice jako źródło biologicznie aktywnych cząsteczek - właściwości przeciwnowotworowe białek dżdżownic

Autor

  • Sabina Matejko Zakład Immunologii Ewolucyjnej, Instytut Zoologii, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, Uniwersytet Jagielloński, Gronostajowa 9, 30-387 Kraków, Polska
  • Ewa Pocheć Zakład Biochemii Glikokonjugatów, Instytut Zoologii, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, Uniwersytet Jagielloński, Gronostajowa 9, 30-387 Kraków, Polska
  • Joanna Homa Zakład Immunologii Ewolucyjnej, Instytut Zoologii, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, Uniwersytet Jagielloński, Gronostajowa 9, 30-387 Kraków, Polska

Słowa kluczowe:

białka biologicznie aktywne, dżdżownice, Eisenia fetida, G-90, kompleks glikoproteinowy

Abstrakt

Dżdżownice posiadają silne, bardzo efektywnie funkcjonujące komórkowe i humoralne mechanizmy odpornościowe pozwalające przetrwać im w ich naturalnym, bogatym w patogeny środowisku. Z badań licznych zespołów wynika, że w tkankach dżdżownic występują białka, które wykazują między innymi właściwości bakteriostatyczne, cytolityczne, antyoksydacyjne oraz przeciwnowotworowe. Cytotoksyczne składniki (m.in. cytolityczny czynnik celomatyczny czy białko cytolityczne - eiseniapore) wypełniającego wtórną jamę ciała płynu celomatycznego powodują między innymi lizę fibroblastów i erytrocytów kręgowców. Białka płynu celomatycznego mogą także stymulować ekspresję czynników wzrostu i pomagać w gojeniu ran, poprzez stymulację proliferacji i różnicowania fibroblastów i komórek nabłonkowych. Ponadto, zawarte w płynie celomatycznym dżdżownic peptydazy serynowe (np. peptydazy PI i PII) wykazują bardzo silne działanie fibrynolityczne i antykoagulacyjne, Coraz częściej białka dżdżownicowe bada się także w kontekście ich właściwości przeciwnowotworowych. Pozwoliło to między innymi na stwierdzenie, że płyn celomatyczny w sposób zależny od stężenia pobudza w warunkach in vitro apoptozę nowotworowych linii komórkowych.
Omówione w niniejszej pracy zagadnienia przybliżają potencjał tkwiący w cząsteczkach biologicznie czynnych pozyskanych z organizmów dżdżownic. Stwierdzić jednak należy, że aczkolwiek wizja potencjalnego zastosowania dżdżownic w terapiach przeciwnowotworowych jest kusząca, z pewnością przed rozpoczęciem badań na poziomie klinicznym potrzeba więcej analiz i eksperymentów zarówno in vitro, jak i na modelach zwierzęcych.

Downloads

Download data is not yet available.

Pobrania

Opublikowane

30-12-2017

Numer

Dział

Artykuły