Ściana komórki roślinnej - struktura z przyszłością

Abstrakt

Ściana komórkowa, oparta na celulozowym szkielecie, jest charakterystyczną strukturą roślin lądowych i glonów. Przez trzysta lat uważana była za bierną i ograniczającą wzrost i rozwój komórek. Dziś wiadomo, że ściana, otaczając i zamykając każdą komórkę, umożliwia jej także kontakt z sąsiednimi komórkami i ze środowiskiem, przenikanie substancji i cząsteczek sygnałowych, kontroluje kierunek wzrostu, nadając kształt komórce i całej roślinie, a także chroni przed atakami patogenów i niekorzystnymi czynnikami środowiska. Aby właściwie wypełniać te zadania, ściana musi być nie tylko dynamiczną i ściśle regulowaną strukturą, odbierającą i odpowiadającą na wewnętrzne i zewnętrzne sygnały, ale jak uważają niektórzy, całym systemem, "inteligentną granicą", zdolną do koordynacji procesów wzrostu i rozwoju indywidualnych komórek, prowadzących do odpowiedzi całej rośliny na zmieniające się warunki środowiska. To skomplikowane zadanie jest realizowane przez ściany, których skład różni się w zależności od typu komórki, jej stadium rozwoju czy nawet pory roku. Obecna praca jest próbą przybliżenia czytelnikowi choć niewielkiej części nowo poznanych zagadnień, związanych ze ścianą, jej rolą, mechanizmami funkcjonowania oraz praktycznym wykorzystaniem w rolnictwie, przemyśle spożywczym, papierniczym czy energetycznym.