Obturacyjny bezdech senny i jego społeczne następstwa

Abstrakt

Obturacyjny bezdech senny (OBS) jest powszechnym i niedocenianym zaburzeniem oddychania w czasie snu dotykającym ok. 4% mężczyzn i ok. 2% kobiet w średnim wieku, a jego występowanie wzrasta wraz z wiekiem. Choroba charakteryzuje się powtarzającym całkowitym (bezdech) lub częściowym (spłycenie oddechu) zamknięciem górnych dróg oddechowych podczas snu. Powtarzające się sekwencje zdarzeń związane są z niedotlenieniem oraz, często nieuświadomionymi, wzbudzeniami. W konsekwencji pojawiają się: zaburzenia rytmu i architektury snu, nadmierna senność w ciągu dnia i uczucie zmęczenia, bóle głowy, osłabienie procesów poznawczych, drażliwość i wahania nastroju, a nawet zmiany osobowości. Poważnym następstwem OBS są powikłania sercowo-naczyniowe, takie jak nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, zaburzenia rytmu serca (ze zwiększonym ryzykiem nagłego zgonu), niewydolność serca, zwiększone ryzyko udarów mózgu. Wśród następstw wymienia się także powikłania psychiatryczne i psychologiczne OBS: depresję, zaburzenia lękowe, zaburzenia seksualne, a także otępienie naczyniowe. Znaczny wpływ nieleczonej choroby na stan emocjonalny, funkcje poznawcze i niepohamowana senność dzienna powodują poważne społeczne następstwa dla rynku pracy, systemu emerytalnego, ubezpieczeń społecznych, zachorowalności, umieralności, kosztów leczenia, innych kosztów i utraconych zarobków. Mimo że w większości przypadków chorzy nie są świadomi obecności tego zaburzenia, OBS ma wpływ na ich codzienne funkcjonowanie społeczne przez zwiększone ryzyko wypadków przy pracy oraz kolizji komunikacyjnych. Badania wykazują, że odsetek wypadków samochodowych wśród kierowców cierpiących na bezdech senny jest podwyższony 2-7-krotnie w porównaniu z kierowcami, którzy nie cierpią na to schorzenie. Znaczący wpływ zdrowotny oraz społeczno-ekonomiczne aspekty zaburzeń oddychania w czasie snu wskazują na pilną potrzebę wczesnego rozpoznania choroby i rozpoczęcia leczenia w celu zmniejszenia tego wpływu.