Bezsenność - patogeneza i leczenie

Abstrakt

Bezsenność można zdefiniować jako subiektywną skargę na kłopoty z zasypianiem, trudności z utrzymaniem ciągłości snu, zbyt wczesne budzenie lub złą jakość snu. Bezsenność jest chyba najczęściej występującym zaburzeniem snu. W patogenezie bezsenności podstawową rolę odgrywają czynniki predysponujące, wyzwalające i utrwalające. Czynniki predysponujące, takie jak wrażliwa osobowość, poziom wzbudzania, sztywny rytm okołodobowy czy inne, indywidualne cechy zwiększają podatność na bezsenność. Czynniki wyzwalające to czynniki, które bezpośrednio zakłócają sen. Do najpowszechniejszych czynników wyzwalających należą stresy psychospołeczne i zaburzenia rytmu snu i czuwania. Czynniki utrwalające bezsenność, takie jak niewłaściwe zachowania okołosenne, przenoszenie do łóżka zachowań związanych z czuwaniem i zamartwianie się bezsennością, stanowią główny cel terapii bezsenności. W leczeniu bezsenności stosuje się strategie farmakologiczne i niefarmakologiczne. W przypadku rozpoznania bezsenności przygodnej lub krótkotrwałej, podstawową metodą leczenia jest informacja o zasadach higieny snu i doraźne podawanie krótko działających leków nasennych. W bezsenności przewlekłej podstawową metodą leczenie jest terapia poznawczo behawioralna (CBT), którą można wspomóc podawaniem leków przeciwdepresyjnych o działaniu uspokająco-nasennym lub tylko doraźnym podawaniem krótkodziałających leków nasennych.