Reaktywne formy tlenu w roślinach - więcej niż trucizna

Abstrakt

Reaktywne formy tlenu (ROS) odgrywają istotną rolę w roślinach, nie tylko jako toksyczne produkty uboczne, powstające podczas metabolizmu tlenowego, ale też związki uczestniczące w regulacji rozwoju i odpowiedzi na stres. W niniejszej pracy przeglądowej przedstawiono rodzaje ROS, powodowane przez nie uszkodzenia, miejsca ich powstawania i detoksykacji w komórce roślinnej. Sygnałowa funkcja ROS w ostatnich latach stała się przedmiotem intensywnych badań. Wykazano, iż ROS uczestniczą w regulacji odpowiedzi na rozmaite rodzaje stresu abiotycznego, m.in. światło o wysokim natężeniu, wysoką lub niską temperaturę, czy zasolenie. Ponadto, są one ważnym elementem odpowiedzi na atak patogenu, pełniąc zarówno funkcję sygnałową, jak i efektorową. Wiadomo, że ROS odgrywają rolę w regulacji rozwoju roślin, w tym wzrostu korzeni, blaszki liściowej, czy łagiewki pyłkowej. Molekularny mechanizm działania ROS wciąż jest słabo poznany. Do tej pory poznano niektóre elementy kaskad sygnałowych, w tym regulowane przez ROS kinazy, fosfatazy oraz szereg czynników transkrypcyjnych. W niniejszej pracy omówiono wyżej wymienione zagadnienia w oparciu o najnowsze doniesienia literaturowe.