Interakcje owadów chironomidae z innymi organizmami

Abstrakt

Bardzo liczne ochotki (Chironomidae, Diptera) w wodach słodkich pełnią nie tylko kluczową rolę w przetwarzaniu materii tych ekosystemów (podstawowe ogniwo w sieciach troficznych), ale podlegają presji innego rodzaju ze strony bezkręgowców, jak również same stają się organizmami wykorzystującymi inne grupy. O ile wpływ wirusów, bakterii i grzybów na populacje Chironomidae jest stosunkowo mało poznany, to wiele więcej wiadomo na temat ich bezpośrednich relacji, takich jak foreza, komensalizm (współbiesiadnictwo) czy pasożytnictwo z innymi bezkręgowcami. Jednym z lepiej poznanych mechanizmów współbiesiadnictwa są jętki Ephemera danica (Ephemeridae, Ephemeroptera) z żyjącymi na nich larwami muchówek z rodziny Chironomidae Epoicocladius ephemerae (Orthocladiinae, Chironomidae).Opisany związek to po pierwsze stała dostawa pokarmu dla larw ochotek w postaci detrytusu i/lub glonów, osadzonych na gospodarzu. Aktywność ruchowa gospodarza skutkuje zmniejszeniem się ilości energii przeznaczonej na poruszanie się raczej mało mobilnych ochotek i ułatwieniem ich rozprzestrzeniania się. Sprzyja także unikaniu wszelkich zakłóceń w wodach płynących takich jak wahania przepływu oraz, determinowane nimi, wcale nierzadkie, przemieszczanie się wszelkiego rodzaju nieorganicznego i organicznego podłoża; jętce, ze względu na rozmiar ciała, łatwiej przetrwać takie epizody. Obecność larw Chironomidae z rodzaju Paratanytarsus (Tanytarsini, Chironominae)) stwierdzono także w jamie płaszczowej racicznicy zmiennej (Dreissena polymorpha), jak również w innych małżach oraz ślimakach, ale nie towarzyszyły temu ślady uszkodzenia tkanek gospodarzy. Ale już w przypadku innych larw Chironomidae takich jak Symbiocladius (pasożyt zewnętrzny jętek), Baeoctenus and Cryptochironomus (odżywiaja się tkankami małży i ślimaków) czy Cardiocladius (wyżerają zawartość poczwarek Hydropsychidae). Tak więc, komensalizm może reprezentować pośrednie ogniwo między wolno żyjącymi organizmami a pasożytnictwem. Ale Chironomidae są także ofiarami wirusów, bakterii, grzybów (głównie owadomorków), pierwotniaków (orzęsków i hurmaczków), nicieni czy wodopójek. Wpływ tych organizmów na populacje ochotek zależy od stopnia opanowania (zainfekowania) populacji tych muchówek. Chironomidae, wchodzą w bliskie relacje z bezkręgowcami różnych taksonów w większym stopniu, niż jakiekolwiek inne owady wodne. Wykorzystując te organizmy jako środowisko życia, same podlegają presji innych organizmów, reprezentujących różne grupy bezkręgowców.