Neurobiologiczne korelaty rozwoju behawioralnego robotnic owadów społecznych

Abstrakt

Obecny artykuł stanowi przegląd aktualnej wiedzy na temat neuroanatomicznych i neurochemicznych korelatów rozwoju behawioralnego robotnic owadów społecznych: pszczół i mrówek. Dyskutowane są w nim zarówno dane literaturowe, jak i wyniki badań własnych autora. W koloniach owadów społecznych robotnice z reguły najpierw uczestniczą w pracach wykonywanych wewnątrz gniazda, a następnie, wraz z wiekiem, przechodzą do prac wykonywanych na zewnątrz gniazda. Procesowi temu, znanemu jako przejście opiekunka - zbieraczka towarzyszą między innymi modyfikacje neuroanatomiczne oraz neurochemiczne w obrębie całego mózgu lub/ i różnych jego struktur. Obecny artykuł omawia neurobiologiczne korelaty rozwoju behawioralnego robotnic społecznych błonkówek ze szczególnym zwróceniem uwagi na rolę amin biogennych i klasycznych neuroprzekaźników aminokwasowych oraz na różnice pomiędzy pszczołami i mrówkami. Autor porusza również kwestię odwracalności procesów uczestniczących w rozwoju behawioralnym robotnic (zjawisko rewersji behawioralnej).